ونايی روستايی سرسبز و بکر از جمله مناطق پر جاذبه بروجرد به شمار میآيد که بيشترگردشگران و به ويژه دوستداران کوهپيمايی و کوهنوردی اوقات خوشی را در آن سپری میکنند.

اين روستا به دليل آب و هوای مناسب هر ساله در تمام فصول و به ويژه تابستان پذيرای ميهمانان و گردشگران فراوان از.سراسر کشور است

۱۰ کوه و قله مرتفع و شگفت انگيز از منطقه ”ونايی“ در شمال غربی بروجرد و به عنوان يکی از بزرگترين و پرجمعيتترين مناطق روستايی بروجرد، از .جمله ”هجده يال“، ”سه کوزان“، ”والاش“، ”برنجه“ و ”هيگره“ برخوردار است

وجود چشمهسارهای جوشان همچون ”آب سفيد“، ”دو روزنه“ و سراب خسرو“وهمچنين غار زيبای ونايی در اين منطقه علاوه بر رونق کشاورزی، طراوتويژهای را با صدای دلنشين جويبارها در کنار عطر سبزهها و خنکی نسيم دشتها در مقابل گردشگران به تصوير کشيده است

.

جاندارانی همچون گراز، گرگ، روباه، خرگوش، موش صحرايی، کفتار، خدنگ و پرندگانی مانند حواصيل، کبک، خروس کولی و چنگر از جمله جانوران منطقه کوهستانی ونايی میباشند

همچنين پوشش گياهی غنی اين روستا مورد توجه اهالی و گردشگران بوده زيرا که در اين منطقه گياهان دارويی و خوراکی مانند پونه، بابونه، گون و ميخک وحشی به وفور مشاهده میشود .

با وجود اين همه نعمت الهی و شرايط اقليمی کوهستانی و بکر کشاورزی منطقه را متحول نموده و لوبيا سبز و خيار کشاورزان اين گوشه جهان خلقت سرآمد شده است

توليد خيار مرغوب در اين منطقه باعث شده که دهها کارگاه توليد خيار شور همواره در تکاپو کار و تلاش و توليد خيار شور معروف ونايی باشند که عمده توليدات اين واحدهای توليدی به سراسر کشور و حتی به کشورهای ديگر صادر شود

فرآوردههای دامی اين منطقه به دليل کيفيت آب و هوا امتيازی بالاتر نسبت به ديگر مناطق داشته و بيشتر اهالی اين روستا اقدام به تهيه دوغ و کره به صورت .محلی نموده و به مردم عرضه میدارند

با اين وجود ”ونايی“ را در روزهای تعطيل هفته بهتر از هر زمان ديگر میتوان احساس کرد چرا که عمده خانوادههای بروجردی به همراه مسافران و .ميهمانان خود از ساعات اوليه صبح راهی اين منطقه شده تا با نشستن در کنار رودخانه و چشمههای پر آب روزی خوش را در خلوت طبيعت سپری کنند

از همه مهمتر ميزبانی قريب به شش هزار مردم روستايی صميمی و بیريای اين منطقه همواره خاطراتی خوش را برای مسافران و گردشگران به ارمغان .دارد

منطقه روستای ونايی به عنوان زيستگاهی مناسب برای گونههای جانوری بومی منطقه محسوب شده و از شکارگاههای مورد توجه شکارچيان و صيادان ساليان گذشته تاکنون بوده است

سراب دوروزنه ونايی يکی از رودخانههايی فصلی ونايی است که در بهار ميزان آب ان به بالاترين حد خود ميرسد اما در اواخر تابستان تقريبا چيزی از اين آب خروشان باقی نميماند.

 وجه تسميه آن که به دروزنه معروف گرديده شايد به علت نوسانات ناگهانی اين رودخانه خروشان باشد که شايد کمتر کسی باور کند . که اين رودخانه در اواخر تابستان خشک میشود

اين سراب تقريبا در شمال غربی دشت گلرود واقع شده که برای رسيدن به ان بايد وارد روستای ونايی شده و از انجا رهسپار اين سراب خروشان شد که فاصله .چندانی با سراب چله ديگر منطقه ديدنی روستای ونايی ندارد

سراب چله يک از زيباترين مناطق گردشگری در روستای ونايی است که تقريبا در غرب دشت سرسبز گلرود قرار دارد.وجود آب فراوان اين منطقه و بيشهزارهای سر سبز ان باعث جذب گردشگران زيادی باز اقصی نقاط ايران و حتی خارج از ايران شده است

می گويند.و آب اين سراب از دل همين سنگهای(chol)علت نام گذاری اين سراب به وجود سنگهای بسياری زبری برمی گردد که در زبان محلی به آن چل ذکر شده فوران میکند و به چند شاخه تقسيم میشود و در نهايت به رودخانه گلرود میريزد.

 به علت کيفيت بالای اب اين سراب مقداری از ان از طريق خطوط لوله به شهرستان بروجرد و خود روستای ونايی جهت تامين اب شرب ارسال میشود.

 سازمان آب و فاضلاب بروجرد در آنجا ساختمانی برای انتقال آب ايجاد کرده که دارای فضای بسيار زيبايی میباشد که در برخی از روزها ميزبان گردشگران و ميهمانان اداری و غير اداری میباشد. در داخل محوطه ای آن حوضچهها و ابشارهای بسيار زيبای ساخته شده است

با اين وجود منطقه ونايی را در روزهای تعطيل هفته بهتر از هر زمان ديگر میتوان احساس کرد و اکثر خانوادههای بروجردی به همراه مسافران و ميهمانان .خود از ساعات اوليه صبح راهی اين منطقه شده تا با نشستن در کنار رودخانه و چشمههای پر آب روزی خوش را در خلوت طبيعت سپری کنند

گلرود دشتی سرسبز و حاصلخير است که در روستای ونايی واقع شده است .رودخانه خروشان گلرود که از به هم پيوستن ابهای سراب دروزنه ،سراب چله و سراب خسرو شکل گرفته زيبايی خاصی را به اين دشت حاصلخيز داده است .

اطراف اين دشت را کوههای سر به فلک کشيده ونايی از جمله کوههای سه کوزان و برافتاب و...احاطه کرده اند که در بيشتر ايام سال پوشيده از برف و مکان مناسبی برای ييلاق عشاير استان لرستان محسوب میشوند .وچود اين  کوهسارها باعث به وجود دامدن جشمههای زيادی در دشت حاصلخيز گلرود شده است

اراضی دشت گلرود ونايی تا چند سال پيش همگی به زير کشت خيار میرفتد اما در سالهای اخير مردم روستای ونايی به سمت باغداری و ايجاد باغهای سيب متمايل شده اند و اکثر زمينهای گلرود به کاشت درختان سيب ،هلو اختصاص يافته و تا جند سال اينده کل دشت گلرود از باغهای ميوه پوشيده خواهد شد و ديگر .جايی برای کشت خيار که محصول اصلی روستای ونايی در طی ساليان گذشته بوده،نمی ماند

وجود کوههای زيبا و چشمههای پرآب و خنک سبب رونق کشاورزی در اين منطقه روستايی شده و همچنين طراوت ويژهای را با صدای دلنشين جويبارها در کنار عطر سبزهها و خنکی نسيم دشتها در مقابل گردشگران به تصوير کشيده است

بروجرد دارای مناطق ديدنی زيادی است که روستای ونايی تنها يکی از مناطق ديدنی و خوش آب و هوای بروجرد است که هر ساله مسافران و گردشگران .زيادی در هنگام سفر از اين منطقه سرسبز و جالب ديدن میکنند